Czcionki dla osób z dysleksją są specjalnie zaprojektowane, aby ułatwić czytanie i zrozumienie tekstu. Posiadają większą przestrzeń między literami, czytelne kształty liter oraz dodatkowe cechy, które poprawiają czytelność dla osób z dysleksją. Ale od początku!
Dysleksja – co to takiego
Dysleksja to po prostu trudności w uczeniu się. Trudności te odnoszą się jedynie do uczniów w normie intelektualnej. Jak mówi prawo oświatowe: trudności te wynikają ze specyfiki funkcjonowania percepcyjno-motorycznego i poznawczego i są nieuwarunkowane schorzeniami neurologicznymi.
Ujmując prościej przepisy prawa oświatowego, dysleksja polega na trudnościach w nauce czytania i pisania, podczas gdy poziom inteligencji pozwala na opanowanie tych umięjętności, a wszystkie inne funkcje poznawcze rozwijają się prawidłowo.
Według Yale Centre for Dyslexia and Creativity uczniowie z dysleksją stanowią sporą część społeczności szkolnej. We współczesnym świecie dysleksja dotyczy aż 20% populacji. Wyobraźmy sobie klasę, w której co piąty uczeń mierzy się z problemami wynikającymi z dysleksji. W skali szkoły, do której uczęszcza około tysiąc uczniów, 20% oznacza około 200 uczniów!
Badacze, nauczyciele, a nawet sami rodzice, starają się pomagać swoim podopiecznym w codziennych zmaganiach w nauce. O niektórych rozwiązaniach, jak kolorowe nakładki, wspominałam już TUTAJ. Do szerokiej palety pomocy osobom z dysleksją możemy dodać również czcionki typograficzne. Rodzi się jednak pytanie, czy rzeczywiście są one takie pomocne.
Czcionki dla osób z dysleksją
Odpowiednia czcionka, dobrana do potrzeb ucznia z pewnością ułatwi czytanie. Odpowiednia czcionka powinna poprawić szybkość i dokładność czytania. Z pewnością powinno unikać się wszelkich ozdobników, haczyków i zawijasów. Powinniśmy zadbać o odpowiedni kształt liter oraz wielkość czcionki. Ponoć najlepszą czcionką dla osób z dysleksją jest dedykowana OPEN DYSLEXIC. Posiada ona pogrubione linie, podkreślenia. Celem zastosowania tej czcionki jest ułatwienie rozpoznawania konkretnych liter i przyspieszenie czytania. Dzięki tej czcionce powinna zmniejszyć się częstotliwość mylenia liter z innymi.
Jednak w badaniach naukowych, których autorzy wzięli na warsztat czcionkę Open Dyslexic oraz najpopularniejsze czcionki Arial oraz Times New Roman, wynika zgoła co innego. Z badań tych wynika, że żaden uczeń dobrowolnie nie wybrał tekstów pisanych Open Dyslexic, ale również, że zmniejsza ona szybkość czytania i rozumienia tekstu przez osoby z dysleksją. Może dlatego, że litery są wręcz przesadzone i wydają się nienaturalne.
Niektóre materiały, które przygotowywałam dla moich uczniów, były pisane czcionką Open Dyslexic, jednak nie spełniały moich oczekiwań. Dając wybór uczniom, wybierali materiały pisane czcionką, którą dobrałam specjalnie dla nich.
Czy czcionka odgrywa tak ważną rolę w procesie uczenia się osób z dysleksją?
Materiały, które są odpowiednio skonstruowane i przemyślane, to z pewnością jeden z ważnych elementów, który przyspiesza i ułatwia proces uczenia się. Nie jest to jednak jedyny czynnik. Na naukę języka obcego przez osobę z dysleksją składa się wiele czynników, głównie jest to przetwarzanie języka mówionego na pisany i odwrotnie.
Czcionka Open Dyslexic, która jest dedykowana osobom z dysleksją, jak pokazują badania, jest dla tych osób utrudnieniem. Długo poszukiwałam czcionki, która będzie czytelna dla moich uczniów, oraz nie będzie zbyt odrywać ich od głównego zadania: czytania ze zrozumieniem. Przetwarzanie słów na język mówiony jest jednym z problemów osób z dysleksją i nie są im potrzebne kolejne rozpraszacze.
A tutaj wyniki ankiety przeprowadzonej na IG, z której wynika, że sami sceptycznie podchodzicie do Open Dyslexic:
W jaki sposób ułatwić naukę języka angielskiego osobom z dysleksją?
Zastosowanie odpowiedniej czcionki nie jest oczywiściem rozwiązaniem wszystkich problemów. Więc co możemy jeszcze zrobić?
- Podczas nauki czytania lub doskonalenia tej umiejętności, warto zadbać o integrację różnych zmysłów — zarówno słuchu i wzroku, jak i dotyku.
- czytać książki i jednocześnie słuchać audiobooka
- korzystać z aplikacji do robienia notatek
- korzystać z konwerterów mowy
- stosować indywidualne podejście
- akceptować, a nie krytykować
Jeśli dziecko ma problemy w nauce języka obcego ze względu na dysleksję, warto zastanowić się nad zajęciami indywidualnymi. Dzięki indywidualnemu podejściu, nauczyciel określi zakres działań, by poprawić jakość uczenia się.
